BAŞKENT’in dört bir yanı hemen her gün saatlerce süren elektrik kesintileriyle karanlıkta kalırken, Elektrik Mühendisleri Odası Ankara Şube Başkanı Ramazan Pektaş, kesintilerle ilgili önemli iddialarda bulundu.
Özelleştirme sonrası dağıtım bölgelerine farklı farklı şirketlerin girmesiyle, enerji yönetiminde karmaşık bir yapıya gidildiğini savunan Pektaş, şunları söyledi:
Sorun klimalar değil
“Kesintilere neden olarak zaman zaman enerji bürokratlarının da söylediği gibi klimaya yüklenildi, elektrik yetmedi gibi unsurlar öne sürülüyor. Ancak şu anda kurulu gücün yetmiyor olması çok mantıklı görünmüyor. Kesintiler alt yapı yetersizliğinden değil, yönetim beceriksizliğinden kaynaklanıyor. Yapı parçalandıkça yönetilmesi zor oluyor. Hele de özelleştirmelerle bu yapıda daha da fazla oyuncu olunca sıkıntılar artıyor. BEDAŞ’ın internet sitesini takip ediyoruz. Kesintiyi sorduğumuzda da, ‘Siteden duyuruyoruz’ yanıtı veriyorlar. Sizin web sayfanızı izleyecek kadar elektrik mi veriyorsunuz ki vatandaş kesintileri takip etsin.”
Deneme yanılma
Kesintilerin bakım ve arıza olmak üzere iki nedenden kaynaklandığını söyleyen Pektaş, “Ancak, yaşanan kesintilerde zaman zaman yapılan manevralar da kesintiyi garip bir hale getirebiliyor” diyerek, sözlerine şöyle devam etti:
“İlan edilen kesinti örneğin 09.00’la 15.00 arasında. Saat 11.00’de gelmiş gitmiş. Bitti zannediyorsunuz, bir daha kesilmiş. Defalarca gelip gidiyor. Bunlar iki şey gösteriyor. Bakım ya da arıza sonrasında manevra yapma sırasında kalifiye personel ellerinde oldukça az.
Taşeronlaşmaya gidildi
Özelleştirme sonrası bakım ve arızada taşeronlaşmaya gidildiği için kalifiye eleman bulmakta zorluk çekiliyor. Görevliler çoğu zaman, trafolarda sorunları deneme yanılma yöntemi ile çözmeye çalışıyor.Bazı yerlerde elektrik bu yüzden 15’er dakikalık periyotlarla gidip geliyor. Bakım yapan elemanlar deneyimsiz. Deneyimsiz eleman tercih edilmesinin sebebi ucuz olması. Personele tecrübe kazanmayı bu yolla öğreniyor, deneme yanılma yöntemiyle.
Bugün özelleştirilen bazı dağıtım bölgelerinde iş kazalarında çok ciddi artışlar oldu, can kayıpları yaşanıyor. Benim korkum ileriki yıllarda Tuzla’yı değil, elektrik sektöründeki kazaları konuşacağız. Böyle bir gidiş de ne yazık ki var. Orada işletmenin ya da maliyetin en aza indirgenmesi için tasarruf edilen şey kalifiye personel olunca bunun gibi olumsuz sonuçlar karşımıza çıkabiliyor.”
Avrupalı yedek trafoyla çalışıyor
“BAŞKENT’te kesinti daha çok trafolardaki bakımdan kaynaklanıyor. Yurt dışında da bakım yapılıyor. Siz bir trafoyu bakıma alacağınız zaman yedek trafoyu getiriyorsunuz devreye sokuyorsunuz. Yedek trafo üzerinden kesinti gerçekleşmeden bakımı yapıyorsunuz. Bakım bittikten sonra eski trafoyu devreye veriyorsunuz. Bizim ülkemizde, bakım ne kadar sürerse o kadar süre elektrik kesik kalıyor. Daha sonra tekrar enerji veriliyor. Bunun teknik adı manevradır. Bu manevra sırasında sistem zaman zaman aşırı yüklenmeye karşı aşırı tepki verebilir. Tekrar denemek gerekebilir. Bunlar problem değil ama, kamudayken bu kadar problem olmuyordu.”
İstatistik bilinmiyor
“ANKARA’da mesela yılın ilk altı ayında nerede ne kadar elektrik kesilmiş, bu bilgilere ulaşmak istiyoruz. Ancak, yazılı olarak yanıt verilmiyor. Özelleştirilen kuruluşların hepsinde yaşanan genel bir sorun aslında. Hemen hemen her bölgede aynı şikayetleri gerek üyelerimizden, gerek vatandaşlarımızdan alıyoruz. Hemen hemen hepsi bazı bilgileri kesinlikle yazılı olarak belge mahiyetinde sunmayı reddediyor. Genellikle sözlü ifadelerle yanıtlar veriliyor. Dün örneğin nerede kesinti olmuş, BEDAŞ’ın sayfasından şu anda bilme şansımız yok.
TEDAŞ’ta konunun uzmanlarıyla konuştuk, ‘Bu arızaların kesintilerin bir dökümü var mı? TEDAŞ’a rapor edilmesi gerekmiyor mu?’ diye. EPDK ile her ne kadar lisans anlaşması olsa da halen Türkiye’deki genel koordinasyonu sağlayan TEDAŞ. TEDAŞ’ta böyle bir mekanizma yok dendi. Peki bu kesintilerin bilgileri nerede tutuluyor? Yerel dağıtıcı şirketin bile böyle bir istatistiki bilgi tuttuğunu zannetmiyorum. Tutuyorlarsa açıklasınlar o zaman.”