Azerbaycan'dan milyar dolarlık fatura

Türkiye, yılda 6 milyar metreküp gaz aldığı Azerbaycan’a artan fiyat nedeniyle 2010’da 720 milyon dolar yerine 1.8 milyar dolar ödeyecek. Geriye dönük 1.7 milyar dolar borç da kapıda.

Vatan'dan Gülümhan Gülten'in haberine göre Enerji Bakanı Taner Yıldız’ın “Azerbaycan ile doğalgaz fiyatının artırılmasına yönelik müzakerelerde anlaşma sağlandığı, yeni fiyatın iki tarafça da kabul gördüğü” sözlerinin arkasından yeni fiyatla ilgili detaylar ortaya çıkmaya başladı. Türkiye ile Azerbaycan arasında yürütülen müzakerelerde Azeri tarafının fiyatını belirgin olarak artırarak dediğini yaptırdığı anlaşılırken, Türkiye’nin de yeni fiyatı, Rus gaz fiyatının yüzde 10 altında tutmayı başardığı öğrenildi.

Ancak yine de yeni fiyatla Türkiye, Azeri doğalgazının bin m3’üne 120 dolar yerine ortalama 300 dolar ödeyecek. Türkiye için bu artış, yılda 6 milyar m3 doğalgaz aldığı Azerbaycan’a, 2010’da 720 milyon dolar yerine 1.8 milyar dolar ödemesi anlamına gelecek.

Azerbaycan’la yürütülen müzakereler yeni fiyatın belirlenmesinin yanı sıra, Şahdeniz II boru hattıyla gelecek doğalgazın transit fiyatını da içeren diğer başlıkları da kapsadığından, henüz imzalar atılmadı. Diğer konularda da anlaşma sağlanmasının ardından fiyat revizyonunu da içeren yeni anlaşmaya imza konulacak.

Enerji Bakanı Taner Yıldız, önceki akşam İran Dışişleri Bakanı Manuçehr Mottaki ile yaptığı görüşmenin ardından, “Yeni fiyat, Azeri kardeşlerimiz tarafından da kabul gördü. Şahdeniz II ve transit geçiş ücretleriyle alakalı konularda verdiğimiz teklifin makul olduğunu söylüyoruz ama bu konuda henüz teyit almış değiliz” dedi.

Resmi olarak Türkiye’nin BOTAŞ ve Azerbaycan’ın da milli petrol şirketi SOCAR tarafından sürdürülen daha sonra da bakanlar düzeyinde yürütülen müzakereler uzun zamandır devam ediyordu. Azerbaycan’ın Türkiye’ye 120 dolara sattığı gaz fiyatının, Türkiye’nin Rusya’ya ödediği fiyat düzeyine çekilmesi isteniyordu. Konu Başbakan Erdoğan’ın geçen yılın ortalarında Azerbaycan’a yaptığı ziyarette de gündeme geldi.

Bu ziyarette Türkiye’nin fiyatı yükselteceği ancak Rus gazına ödenen fiyat düzeyine çıkarmayacağı yönündeki görüşü tekrarlandı. Geçen süre içinde yürütülen müzakerelerde fiyatın bin m3 doğalgaz için ortalama 300 dolar olması üzerinde anlaşıldı.

Bu fiyat halen bin m3’üne 330 dolar ödenen Rus doğalgaz fiyatının yaklaşık yüzde 10 altında bulunuyor.

Geriye dönük 1.7 milyar $ borç AZERİ gazının Türkiye’ye yaratacağı ilave bir maliyet de, yeni fiyatla oluşan farkın geriye dönük olarak işletilmesi ve Azerbaycan’a ödenmesi olacak. Bu kapsamda Türkiye 15 Nisan 2008’den bugüne kadarki döneme ilişkin fiyat farkını telafi etmek amacıyla Azerbaycan’a 1.7 milyar dolarlık ilave para ödemek zorunda kalacağı hesaplanıyor.