Irak-Şam İslam Devleti’nin (IŞİD), yaşadıkları bölgeleri ele geçirmesi ve bombalaması sebebiyle Türkiye’ye sığınan Irak Türkmenleri zor şartlar altında yaşıyor. İç savaştan kaçarak Türkiye’nin çeşitli illerine giden ve Başkent’te ise sayıları 8 bini bulan Irak Türkmenleri yaşam mücadelesini sürdürmeye çalışıyor. Ankara’da özellikle Mamak ve Yenimahalle ilçelerinde yoğun bir şekilde bulunan sığınmacılar; sağlıktan konaklamaya, gıdadan giyime kadar birçok konuda sıkıntı yaşıyor.
Iraklı Türkmenler, Ankara’da öncelikli olarak başlarını sokacak ev bulmaya çalışırken yüksek kira bedeli ve emlakçıların komisyon talebiyle karşılaştı. Türkmenlerin mağduriyetini görmezden gelen fırsatçılar, daireleri değerinin çok üzerinde kiraya verirken, emlakçılar da komisyon bedeli almadan ev kiralamıyor. Sığınmacılar ise “IŞİD’ten kaçtık fakat fırsatçılara yakalandık” diyerek yaşadıkları duruma tepki gösterdi.
EVLERİNİ TERK ETTİLER
Irak’ta, IŞİD’in Irak’ın Sünni bölgelerini ele geçirmeye başladığı 10 Haziran 2014’ten bu yana süren iç karışıklıklar sebebiyle yaklaşık 1 milyon 200 bin insan evini terk etmek zorunda kaldı. IŞİD’in saldırılarından en çok etkilenenler bölgeler ise Türkmenlerin yoğun olarak yaşadığı Musul, Telafer, Kerkük oldu. Haziran ayında Musul’un düşmesiyle çoğunluğu Türkmenlerden oluşan 375 bin kişi evlerini terk etti. Türkmenlerin bir kısmı, Kürtlerin kontrolündeki Sincar bölgesine gitmek zorunda kalırken bir kısmı ise Suriye’ye göç etti. Türkiye sınırına gelenler ise kamplarda yaşamlarını sürdürmeye çalıştı. Binlerce aile ise Türkiye sınırından girerek başta Ankara olmak üzere ülkenin çeşitli bölgelerine dağıldı.
YÜKSEK KOMİSYON VE KİRA
Başkent’e gelen ve sayıları 8 bini bulan bin 200 aile, başlarını sokacak ev bulma arayışına girdi. Aileler, Mamak ve Yenimahalle ilçelerinde yaşam mücadelesi verirken, emlakçılar ve ev sahipleri de yüksek komisyon ile kira bedeli isteyerek durumu fırsatçılığa dönüştürdü. Yerleştikleri evlerde birkaç aile bir arada yaşamak zorunda kalan Türkmenler, konutlarda elektrik, ısınma gibi imkanlara da kavuşamadı. Sığınmacılar, yaşamak için IŞİD zulmünden kaçarak Türkiye’ye sığındıklarını fakat Türkiye’deki yaşam mücadelesinin de çok zor geçtiğini aktardı.
AYNI EVDE 22 KİŞİ KALIYOR
Şentepe’de yaşamlarını sürdürmeye çalışan Adil Kermaş (31) ve ailesi de bir evde 22 kişi kalıyor. Telafer’de polis olduğunu kaydeden Kermaş, “Telaferde evimiz, arabamız vardı, durumumuz çok iyiydi. Hepsini bırakıp gelmek zorunda kaldık. Şimdi burada zor şartlar altında yaşamımızı sürdürmeye çalışıyoruz. Tüm paramızı yolculuk sırasında ve burada ev kirası için harcamak zorunda kaldık. Emlakçılar yüksek komisyon bedeli istedi ve paramız kalmadı. İş istiyoruz, çalışmak istiyoruz. Ankara’da yabancılar için kimlik kartı sadece Çankaya Yıldız Karakolu’ndan veriliyor. Oraya gittim ve 20 Nisan’a sıra verdiler. Şu an hiçbir güvencemiz yok” diye konuştu.
SURİYELİLER KADAR KIYMETİMİZ YOK MU
Oğlu ve damadının Telafer’deki saldırılar sebebiyle hayatını kaybetmesinin ardından yaşadıkları yeri terk etmek zorunda kaldıklarını aktaran Necm Abdullah Ahmet Fettah (48), Ankara’da yaşam mücadelesi verdiklerini söyledi. Yeşilevler Mahallesi’ndeki eski bir binanın giriş katında en büyüğü 13 yaşında, en küçüğü ise 6 aylık olun 7 torunun perişan halde olduğunu söyleyen Fettah, “Islahiye’de kampta kaldık ama 15 gün dayanabildik, çünkü imkanlar çok kısıtlıydı. Üç aydır Ankara’dayız. Eşim, kızım, gelinim, çocuklarım ve torunlarım ile geldim. Bazı yardımsever vatandaşlar bizlere güçleri yettiğince yardım ediyor ama Türkiye Cumhuriyeti’nin yetkilileri de bizlere sahip çıkmalı. Suriyeliler kadar kıymetimiz yok mu” dedi.
DEVLET BİZE SAHİP ÇIKSIN
Hüseyin Abbas (25), Telaferde polis olarak çalıştığını belirterek, “IŞİD tarafından rehin alındım ve 3 bin dolar fidye karşılığında serbest bırakıldım. Araplar, IŞİD ve PKK, hepsi Türkmenlere saldırıyor, vuruyor. Biz ikinci memleketimiz diye Türkiye’ye geldik. Devlet bize sahip çıksın” dedi. Musul’dan 15 gün önce geldiklerini aktaran Eşref Muhammed Yunus (32) “Bir evde 9 çocuk toplamda 28 kişi kalıyoruz. Çocukların 6’sı 3 ile 10 aylık. Tüm param yolculuk ve kira, emlakçıya gitti. Çok büyük sıkıntılarımız var” diye konuştu.
KANDIRILIP GASP EDİLDİLER
Irak Türkleri Kültür ve Yardımlaşma Derneği Başkanı Mahmut Kasapoğlu, Iraktan gelen Türkmenlerin fakir insanlar olmadığının altını çizerek şunları söyledi:
“Her şeylerini Irak’ta bırakıp geldikleri için sıkıntı içinde yaşıyorlar. Türkiye’ye gelirken kaçakçılar tarafından kandırılıp, gasp ediliyorlar. Türk Kızılayı, AFAD gibi devlet kurumları yardımda bulunuyor ancak Suriye’den gelenlere yapılan yardımların yüzde 2’si bile değil. Hükümet yetkilileri Irak Türkmenlerinin Türkiye’de rahatça çalışabileceği ortamı sağlamalı. Kesin çözüm Türkmenleri, Telafer’de himaye etmek ya da Kerkük’e yerleştirmektir” dedi.