Coğrafi oluşumu 60 milyon yıl öncesine dayanan Kapadokya, Erciyes, Hasandağı ve Güllüdağ’ın püskürttüğü lav ve küllerin oluşturduğu yumuşak tabakaların milyonlarca yıl boyunca yağmur ve rüzgar tarafından aşındırılmasıyla ortaya çıkmış. Derin vadiler, halkın ‘Peri bacası’ ismini verdiği coğrafik şekiller, kayalara oyulmuş Kapadokya evleri, yerin yüzlerce metre altına yapılan yeraltı şehirleri, insanın hayal gücünü zorluyor. Öyle ki bölgeye gelip de gezdiğiniz yerleri bir film seti olarak hayal etmemek elde değil. Doğal etkenlerle şekillenen kayalar kimi zaman dev bir kertenkele görüntüsü sunuyor, kimi zaman da devasa bir mantar.
KAYALIK KAPADOKYA
Eğer daha önce Kapadokya’ya gitmediyseniz Kapadokya’nın Nevşehir sınırları içinde Göreme, Ürgüp ve Üçhisar gibi bir yerleşim yerinin adı olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak Kapadokya, başta Nevşehir olmak üzere Kırşehir, Niğde, Aksaray ve Kayseri illerine yayılmış geniş bir bölgenin adı. Daha dar bir alan olan kayalık Kapadokya Bölgesi ise Üçhisar, Ürgüp, Avanos, Göreme, Derinkuyu, Kaymaklı, Ihlara ve çevresini kapsıyor. Bu bölge Ankara’ya karayoluyla Kırşehir yada Aksaray üzerinden yaklaşık üç saat uzakta. Ayrıca Gülşehir ilçesinde bulunan Kapadokya Havalimanı’ndan da İstanbul ve Antalya’ya uçuşlar mevcut.
İSİM BABASI PERSLER
Bölgenin geçmişi o kadar eskiye dayanıyor ki, keşfedilmeyi bekleyen birçok gizem bulunuyor. Kapadokya’da insanlık tarihi Paleolitik döneme uzanıyor. MÖ 12. yüzyılda Hitit İmparatorluğu’nun çöküşüyle bölgede karanlık bir dönem başlıyor. Bu dönemde Asur ve Frigya etkileri taşıyan geç Hitit Kralları bölgeye egemen oluyor. Bu Krallıklar MÖ 6. yüzyıldaki Pers işgaline kadar sürüyor. “Güzel atlar ülkesi” anlamına gelen Kapadokya’ya ismini veren de Persler.
DÜŞ MASALI BAŞLIYOR
Kapadokya’daki tarihsel düş masalı Nevşehir’in Üçhisar Yolu üzerindeki çıkışında başlıyor. Yolun sol tarafındaki tepenin eteklerinde bulunan kaya oyması evler ve taşlardan yapılan evler, bizi bekleyen görsel şölen hakkında ipuçları veriyor. Nevşehir’in 6 kilometre doğusunda bulunan Üçhisar’da ise fotoğraflarla zihnimizde şekillenen görüntüler gerçeğe dönüşüyor ama daha önce sanki hiç görmemişçesine. Hiçbir fotoğrafın Kapadokya’nın etkileyici görüntüsünü tam olarak yansıtamadığını açıkça söylemek gerekiyor. Kapadokya ile ilgili ne kadar fotoğraf görseniz de, peri bacalarını, tarih öncesi devasa bir yaratığın iskeleti gibi görünen vadileri görünce şaşkınlığınızı gizleyemiyorsunuz. Üçhisar’ın en önemli turistik merkezi ise Üçhisar Kalesi.
Kale, Kapadokya’nın en yüksek zirvesine konumlanmış. Yaklaşık 50 metre yüksekliğindeki devasa kaya kütlesi etrafında ne zaman yerleşime başlanıldığı bilinmeyen, tarihin, kar, yağmur ve rüzgarın birlikte özenerek nakışladığı dünyada eşi ve benzeri olmayan turistik bir kasaba.
SEYİR TERASLARI
Üçhisar’dan Göreme istikametine doğru ilerlediğinizde yol kenarında çok sayıda seyir terası bulunuyor. Önünüzde uzanan vadiler, Göreme, arkada yine vadiler ve Aktepe, bu teraslarda ayaklarınızın altına seriliyor. Bu teraslardan birinde oturup biraz dinlenmek, Kapadokya’da yapılması en keyifli aktivitelerden. Kıvrılarak ilerleyen yolda Göreme’ye yaklaştığınızda ise sizi Taş Devri filminden kalma bir dekor gibi duran büyük kayalar karşılıyor.
SAKİN VE ETKİLEYİCİ
Göreme, Üçhisar, Avanos ve Ürgüp’ün aksine vadilerin tam ortasında bulunuyor. Yerleşim yerlerinin birçoğunun kaya ve taşlardan yapılması nedeniyle de, gündüz yüksek bir noktadan bakıldığında seçilemeyecek kadar sakin görünüyor. Akşam saatleriyle birlikte ise kayaların içine ve arasına inşa edilen evlerin ve otellerin ışıklarının yanmasıyla seyrine doyum olmaz bir görüntü oluşuyor. Göreme’nin hemen üstündeki tepelerde ise gün batımını izlemek için özel platformlar oluşturulmuş. Dünyanın ve Türkiye’nin farklı bölgelerinden gelen çok sayıda ziyaretçi bu eşsiz anı yaşayabilmek için bu tepelere geliyor. Göreme ve Üçhisar üzerinden güneşin batımını izlerken, arka tarafta ise güneş ışınlarının yatay olarak geldiği Aktepe de, en güzel rengine bürünüyor. Göreme’nin en önemli turistik alanı ise Göreme Açık Hava Müzesi. Müze, yumuşak volkanik kayaların oyulmasıyla yapılmış irili ufaklı kilise ve manastırlardan oluşuyor.
TARİHİN GİZEMLİ KAPILARINA AÇILAN KÜÇÜK KÖY
Göreme – Avanos yolu üzerinde küçük bir köy olan Çavuşin, bölgenin en önemli turizm alanlarından biri. Köyün hemen arkasında yer alan Çavuşin Harabeleri’nde Hristiyan dervişleri yaşamış. Çavuşin’in hemen yanındaki Güllüdere’de ise beş kilise bulunuyor. Vadinin yakınındaki kiliseler, aynı zamanda Müslüman Arapların akınlarına karşı savunma amaçlı olarak kullanılıyordu. Çavuşin’e çok yakın olan Zelve ve Ürgüp yolu üzerinde bulunan Paşabağ bölgesi, peribacalarını en güzel manzarasıyla görebileceğiniz tarihi dokuya sahip.
ÇANAK VE ÇÖMLEKLERİYLE MEŞHUR
Çanak ve çömlekleriyle meşhur olan Avanos, Kızılırmak nehrinin ikiye böldüğü, Avrupa kasabası görünümünde bir ilçe. Nevşehir’e 18 kilometre uzaktaki bu şirin ilçeyle ilgili “Kör de bilir Avanos’un yolunu; testi, çanak kırığından bellidir” sözü, testi ve çanağın önemine vurgu yapıyor. İlçe, bölgenin en çok ziyaretçi ağırlayan yerleşim yerlerinden. Çok sayıda otel ve konaklama tesisinin bulunduğu Avanos’ta, seramik dükkanları, takı ve mücevherat satan göz alıcı mağazalar, devasa büyüklükteki restoranlar ve akşam eğlenceprogramında Türk geleneklerinin sunulduğu mekanlara ev sahipliği yapıyor. İlçeyi ikiye bölen Kızılırmak kenarı ise restoran, kafeler ve yürüyüş yollarıyla sosyal hayatın nabzını tutuyor. Özellikle akşam saatlerinde yoğun bir ziyaretçi akını oluyor. Nehrin iki yakasını birbirine bağlayan asma köprüden geçmek de, sosyal bir aktiviteye dönüşmüş. Ayrıca Venedik gondollarından esinlenerek yapılan gondollarla nehir turu da düzenleniyor.
EŞSİZ BİR TABLO
Nevşehir’in 20 kilometre doğusunda bulunan Ürgüp, doğal güzelliklerin, kültürel mirasın ve etnoğrafik özelliklerin harmanlandığı eşsiz bir tablo görünümünde. Peribacası olarak tanımlanan doğal oluşumların yoğun olarak yer aldığı bir bölgede kurulan Ürgüp, ilginç bir peyzaj görüntüsüne sahip.
YERİN ALTINDAKİ GÜVENLİ ŞEHİRLER
Kapadokya bölgesinde yaklaşık 200 yeraltı şehri bulunuyor. Bunların sadece birkaçı ziyarete açık. Yeraltı şehirleri, binlerce yıldır saldırılara karşı savunma ve sığınma amaçlı kullanılmış. Bu şehirlerin de birbirlerine tünellerle bağlı olduğu söyleniyor. Yeraltı şehirleri arasında en popüler olanları ise birbirlerine 10 kilometre uzaklıkta olan Derinkuyu ve Kaymaklı Yeraltı Şehirleri. Kaymaklı Yeraltı Şehri, Nevşehir’e 19 kilometre uzaklıkta Kaymaklı köyünde bulunuyor. Sekiz katlı bu şehrin yalnızca dört katı ziyarete açık. Şehirde gezmek için işaretler bulunuyor. Sizi yönlendiren işaretleri takip ederek en alt kata iniyor ve sonra geri çıkıyorsunuz. Bölgedeki en önemli yeraltı şehri ise Derinkoyu. Kaymaklı’ya 10 kilometre uzaklıkta bulunan Derinkuyu’nun sekiz katı ziyarete açık.
DEVASA BİR YARATIĞIN İSKELETİ VADİLER
Yumuşak kayaların milyonlarca yıl boyunca rüzgarlar ve yağmur sularıyla aşınarak yeryüzünün belki de en detaylı yüzey şekillerinin oluştuğu Kapadokya’da onlarca vadi bulunuyor. Bu vadilerden kimi sahip olduğu renkle, kimisi ise coğrafi şekilleri nedeniyle çeşitli adlar almış. Bu vadilere yukarıdan bakıldığında devasa bir yaratığın iskeleti gibi görünüyor. Bunlar içinde Güllüdere, Kızılçukur, Kılıçlar, Aşk Vadisi ve Kılıçlar Vadisi en çok bilinen vadiler.
RENK CÜMBÜŞÜ GÖRSEL ŞÖLENE DÖNÜŞÜYOR
Kapadokya’nın sahip olduğu doğal ve tarihi güzelliklerin yanısıra bu kadar popüler olmasının belki de en önemli sebebi balon turları. Bölgede bu işle meşgul olan herkes büyük bir gururla, bu konuda dünyada en iyi rotaların ve en yoğun uçuşun yapıldığı bölgenin Kapadokya olduğunu söylüyor. Daha önce bir balon turu yapmadıysanız, turla ilgili sahip olduğunuz tüm fikirleri bir kenara bırakın. Bu dünyada yapılması en keyifli birkaç aktiviteden biri. Balon turları sabah çok erken saatte başlıyor. Saat 05.00 civarında toplanılıyor ve servis araçlarıyla kalkışların yapıldığı alanlara gidiliyor. Bu kadar erken saatte kalkmanın ve uykuyu tam alamamanın da etkisiyle servisle balonların kalkacağı güzergaha doğru yaklaştığınızda gördüğünüz manzaranın gerçek mi yoksa rüya mı olduğunu algılayamıyorsunuz. Devasa büyüklükteki onlarca balonun yavaş yavaş şişerek şeklini alması, henüz aydınlanmamış havanın balonların havalanması için kullanılan helyum gazının yanmasıyla çıkardığı ışıkla aydınlanması, gerçek olamayacak kadar güzel görünüyor.
Kapadokya’da 20’nin üzerinde balon turu yapan şirket bulunuyor. Yoğun bir günde aynı anda 120 civarında balon gökyüzüne yükseliyor. Uçuş için en uygun dönemler ise İlkbahar ve Sonbahar. Çok sıcak havada uçuş yapmak mümkün olmadığından uçuşlar, sabahın erken saatlerinde başlıyor ve yaklaşık bir saat sürüyor. Balonla Göreme, Üçhisar, Ürgüp ekseninde yer alan vadiler, dağlar, tepeler ziyaret ediliyor. Günün ilk ışıklarıyla birlikte başlayan turlarda güneşin doğuşu izlenebiliyor. Havaya yükselen onlarca balonunun oluşturduğu renk cümbüşü, hayatınız boyunca unutulmayacak birkaç görüntüden biri oluyor. Balona binmek için çok fazla kural bulunmuyor. Yaşı ve sağlığı elveren herkes balon turlarına katılabiliyor.
SOSYAL AKTİVİTELER
Tarihi ve doğal güzelliklerle bezeli Kapadokya, sosyal aktivite açısından da oldukça zengin. Kendinizi at üzerinde dört nala derin vadilerde keşfe çıkarken yada rüya mı gerçek mi olduğunu çok da ayırt edemediğiniz balon turlarıyla göz alıcı bir yolculuğa çıkarken bulabilirsiniz. Jeep safari turları, atlı gezinti, bisiklet turları, gondol ve jet boat turları, Kapadokya’daki sosyal aktivitelerden.
TESTİNİN İÇİNDEKİ LEZZET
Kuzu etinden yapılan, patlıcan ve patates gibi sebzelerin testinin içine konup, testi ağzının hamurla kapatılmasından sonra iki saat süreyle pişirilen testi kebabı, Kapadokya mönüsünün en önemli yemeği. Ayrıca Avanos’a özgü oskar isimli güveçte pişirilen kuru fasulye de, en çok tercih edilen yemeklerden. Un helvası benzeri ‘asede’ isimli tatlı yağ ve unun kavrulmasıyla yapılıyor. İçine yumurta kırılıyor ve şeker ekleniyor. Daha sonra süt ve suyla kısık ateşte pişiyor.
KAYA İÇİNDEKİ TÜRK GECESİ
Kapadokya turistlerin genellikle tek gecelik konaklama yaptığı bir bölge. Ziyaretçiler, ilk gün tarihi ve doğal geziler yaparken ikinci günün sabahı erkenden balon turlarına katılıyor. Birçok turistin ikinci güne çok erken saatte kalkarak balon turlarına katılması nedeniyle sınırlı bir gece eğlencesi bulunuyor. Birkaç küçük barın dışında bölgede gece mekanı bulunmuyor. Ancak bazı restoranlar “Türk Gecesi” isimli geceler düzenliyor. Bu gecelerde katılımcılar, yerel tatları denerken, folkor, seğmen gösterisi, oryantal şovlar gibi eğlencelerle keyifli vakit geçiriyor.
HATIRA PARALI TANITIM
Nevşehir’de bir turizm acentesi aralarında Ortahisar, Uçhisar kaleleri, Göreme Açık Hava Müzesi ve Kapadokya Kralı Ariarathes’in de bulunduğu hatıra paralarla Kapadokya’nın tanıtımını yapacak. Kapadokya’nın öne çıkmış figürlerini ve tarihi mekanlarından olan Ortahisar ve Uçhisar kaleleri, Göreme Açık Hava Müzesiyle Kapadokya Kralı Ariarathes temalı hatıra paralar bastıracak firma, bunun yanında Ankara kalesi ve Anıtkabir figürlerine de yer verecek.