Büyüme bekliyordu...
KRİZİN Türkiye’yi teğet geçeceğinde ısrar eden Başbakan Tayyip Erdoğan, Nisan ayında katıldığı televizyon programında, “Eksi büyümeyi telaffuz etmem! Bana bunu söyletemezsiniz! Kesinlikle eksilere Türkiye girmeyecektir, büyümede yine artıda kalacağız” demişti...
AKP İKTİDARI TÜRKİYE’Yİ EKONOMİDE TAM 64 YIL GERİYE GÖTÜRDÜ!
Utanç veren küçülme rekoru
Türk ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 13.8 küçülerek Cumhuriyet tarihinin ikinci en kötü seviyesini gördü. Rakamlar, 3 ay önce “Eksileri görmeyeceğiz” diyen Başbakan’ı adeta yalanladı
Zor günler geçiren Türkiye ekonomisi yüzde 13.8 küçülme ile 2. Dünya Savaşı yıllarındaki verilere geri döndü. TÜİK’in açıkladığı rekor küçülme oranları, 29 Mart seçimlerinden 3 gün önce katıldığı bir televizyon programında “Eksi büyümeyi bana söyletemezsiniz. Türkiye eksiyi görmeyecektir” diyen Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’ı haksız çıkardı. Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYH) I. Dönem 2009 sonuçlarına göre, ekonomi yılın ilk çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.8 küçüldü. Buna göre GSYH aynı dönemde sabit fiyatlarla 21 milyar 145 milyon TL’ye inerken, cari fiyatlarla GSYH yüzde 2.2 azalarak 210 milyar 997 milyon TL’ye geriledi. Dolar bazında cari fiyatlarla GSYH yüzde 29 azalarak 127 milyar 812 milyon dolara düştü.
Üreticinin hali vahim
GSYH gelişim hızlarına batıkldığında üretim yapanlar adeta çöküş yaşadı. Geçen yılın ilk çeyreğine oranla en büyük düşüş yüzde 25.4 ile toptan ve perakende ticarette oldu. Sektörler GSYH’si toplamda yüzde 11.5 küçülürken, vergi-sübvansiyon kaynaklı GSYH yüzde 21.2 azaldı. Sabit fiyatlarla yaşanan bu GSYH gelişmelerinin sonucunda, GSYH içinde sektör payları imalat sanayiinde yüzde 25.9’dan yüzde 24.4’e, toptan ve perakende ticarette yüzde 14’ten yüzde 12.1’e, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 15.3’ten yüzde 14.6’ya, inşaatta yüzde 6.1’den yüzde 5.7’ye geriledi. Tarımda yüzde 4.1’den yüzde 4.6’ya, mali aracı kuruluşların faaliyetlerinde yüzde 10.2’den yüzde 13.2’ye, dolaylı ölçülen mali aracılık hizmetlerinde yüzde 6.4’ten yüzde 8.2’ye çıkış görüldü.
Savaş dönemlerinden kötü
Türkiye 1945 yılında gördüğü yüzde 15.3’lük küçülmeden sonraki en yüksek küçülmeyi bu dönemde yaşıyor. Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve 1929’daki büyük buhranı atlatan Türkiye, tarihinin 5. çift haneli küçülmesini gördü.
Devlet harcadı, vatandaş kıstı
Cari fiyatlarla harcamalar yöntemiyle GSYH’ye bakıldığında gayri safi sabit sermaye oluşumu yüzde 29.7 azalarak 40 milyar 122 milyon TL’ye geriledi. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 5.7 artarak 29 milyar 495 TL’ye çıktı. Hanehalklarının tüketimi ise yüzde 9.2 azalarak 160 milyar 759 milyon TL’ye indi. Tükeimdeki en büyük payı gıda oluşturuken, mobilya, ev aletleri ve ev bakım hizmetleri tüketimi 13 milyar 589 milyon TL’den 11 milyar 624 milyon TL’ye indi.
Resmen durgunluktayız
Türkiye ekonomisi 2009 yılının son çeyreğinde de yüzde 6.2 küçülmüştü. Böylece iki dönem üstüste küçülme yaşayan Türkiye ekonomisi, Avrupa’da kabul edildiği biçimiyle teknik olarak resesyona girmiş oldu. 2008 ilk çeyrekte yüzde 7.3, ikinci çeyrekte yüzde 2.8, üçüncü çeyrekte yüzde 1.2 büyüyen ekonomi, bu büyümede gerileme trendinin ardından son çeyreği yüzde 6.2 küçülme ile kapatmış, 2008’da yıllık büyüme de yüzde 1.1’de kalmıştı.
Tepkiler gecikmedi...
Tepkiler gecikmedi...
Halkın krizdeki alınteri tuzu kuru ithalatçıya gitti
Yılın ilk çeyreğindeki 13.8 oranında tarihi küçülmenin yankısı büyük oldu. Hükümetin ekonomi politikalarını eleştiren DSP Genel Sekreteri Hasan Erçelebi, devletin ve halkın krizdeki son alın teri damlalarının, “Tuzu kuru ithalatçılara” aktarıldığını söyledi. Erçelebi, Türkiye’nin faiz giderlerinin geçen yıla göre 3 kat arttığını belirterek, ülkeyi faizcilerin sömürdüğünü kaydetti. Bütçedeki deliğin her geçen gün büyüdüğünü ancak yamanın küçüldüğünü anlatan Erçelebi, “Çünkü Türkiye üretimden düşmüştür. Alındığı söylenen sanal teşvik önlemleri hiç bir işe yaramamaktadır. Türkiye ekonomisi yüzde 13,8 oranında küçülerek, tarihe geçmiştir. Türkiye, ekonomik olarak alev alev yanmaktadır” diye konuştu.
DİSK: Kriz derinleşecek, tahribatı artacak
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu’ndan (DİSK), “Kriz insani birikimi tahrip etmeye yönelmiştir. GSYH’nin küçülmeye devam edecek olması bu yıkımı dayanılmaz noktalara vardıracaktır. Vakit kaybetmeden sosyal paket hazırlanmalı” açıklaması yapıldı.
İSO: Sanayideki kötü gidiş belgelendi
İstanbul Sanayi Odası (İSO) Yönetim Kurulu Başkanı Tanıl Küçük, “İlk çeyrek verileri, mali kuruluşlar büyürken, sanayi başta olmak üzere, reel sektörde, iç talepte ve yatırımlarda rekor düzeyde olumsuzluklar yaşandığını ortaya koymuştur” dedi.
ESİAD: Krize en sert tepki veren ülkelerdeniz
Egeli Sanayici ve İşadamları Derneği (ESİAD) Başkanı Sıtkı Şükürer, “Türkiye küresel ekonomik krize diğer ülkelerden çok daha sert tepki veriyor. Bu ilk çeyrek rakamlarından anlaşıldı. Türkiye artık diğer ülkelerden daha tedbirli girmek zorundadır” dedi.
BASK: Hükümetin politikaları iflas etti
Bağımsız Kamu Görevlileri Sendikaları Konfederasyonu (BASK) Genel Başkanı Resul Akay, diğer ülkelerde küçülme oranlarının makul seviyede olmasına rağmen Türkiye’de bu derece büyük olmasının hükümetin ekonomi politikalarını iflas ettiğinin en temel kanıtı olduğunu belirtti.